Tuesday, May 26, 2009

mesxetis istoria














,,daviwyeba istoriis,tavisi warsulisa da yopilis cxovrebis agmopxvra xsovnisagan- momaswavlebelia eris sulit da xorcit moshlisa, dargvevisa da mtlianad warwymendisac. warsuli mkvidri sadzirkvelia awmyosi, rogorc awmyo-momavlisa...xalxi,romelmac ar icis vin aris, ristvis aris,saidam modis da sad midis bevrad ar gamoircheva pirutyvisagan"(10).
ilias am sityvebis gatvaliswinebit saqartvelos ert-erti yvelaze lamazi kutxis istorias gadavxedot. mesxetisadmi gansakutrebul interss misi sidzvele da mdidari istoriuli warsuli iwvevs. is ganumeorebelia tavisi tvalwarmtaci bunebit, wiwvovani tyeebit,jansagi havita da mineraluri wylebis siuxvit am teritoriaze jer kidev 4-5 atasi wlis win dasaxldnen adamianebi, razec nasaxlarebi da cixe-koshkebi metyveleben.swored aq mdebareobda qartvel tomta pirveli gaertianeba ,,diaoxi''
mesxeti istoriuli samxret- dasavlet saqartvelos zogadi dasaxelebaa, tumca es adgili am saxelit gvian gvxvdeba. manamde antikur wyaroebshi agnishnuli teritoria ,,mosxikes'' saxelwodebit moixsenieba. agsanishnavia isic, rom am mxris saxelwodebad dzveli qartuli wyaroebi ,,mesxetis'' nacvlad zemo qartls ixseneben (10-16 ss-shi). ert-erti varaudit am teritoriaze udzvelesi droidan saxlobdnen qartvelebi-mesxebi aqedan modis mxris saxelwodeba. mesxetis administraciuli centria axalcixe, romlis istoriac me-9 s-dan iwyeba.misi winandeli saxeli savaraudod lomsiaa, radgan misi kvalis shewyvetis shemdeg axalcixe chndeba...
samcxis istorias damatebit elpers sdzens isic, rom 9-10 ss-shi swored aq warmoiqmna bagrationta samepo mas shemdeg am teritoriaze gautavebeli omebi mimdinareobda is xan shemodioda saqartvelos shemadgenlobashi xan ipyrobdnen.
12-e saukuneshi kulturis ganvitarebis mxriv mesxeti lideris poziciashi gvevlineba. aq magal dones agwevs xurotmodzgvreba, mxatvroba da mecniereba.
aq iyo agebuli qartuli saeklesio arqiteqturis shesanishnavi dzeglebi... es mxare arc girseuli shvilebis naklebobas ganicdida. sxvadasxva dros mogvawe gamochenili mesxebi iyvnen:ione petriwi, shota rustaveli, shalva da ivane axalcixelebi, antimoz iverieli, tornike eristavi, ivane javaxishvili... es mxolod mcire chamonatvalia im adamianebisa, romlebmac mesxeti asaxeles...
samcxe-javaxetis dziritadi tavisebureba etnikuri mravalperovnebaa. mosaxleobis dziritad nawils qartvelebi da somxebi sheadgenen, aq aseve cxovroben berdznebi, osebi da rusebi. mesxeti religiuradac chrelia, aq arian martmadidebeli qartvelebi, grigoliani somxebi da katolicizmis mimdevari qartvelebis da somxebis nawili. mat chven dgesac sarwmunoebis mixedvit vuwodebt saxelebs . ,,achareli'', ,,tatari'' danarcheni mesxebistvis mahmadian qartvels, xolo ,,prangi'' katolikes agnishnavs ...
mesxetisadmi interesi dges dgeobit turistulia, rogorc ukve vtqvit aq uamravi istoriuli dzeglia... mesxetis girsshesanishnaobebia:saparis monasteri, awyuris cixe, oqros cixe, vardzia, zarzma, chule...
da bolos ra sheidzleba mesxetze itqvas ,,arcert provincias ar miudzgvis samshoblos winashe iseti gvawli, rogorc mesxets. saqartxelos rom mesxeti chamovashorot, istoriidan mati saxeli rom amovshalot am istorias sauketeso purclebi amoakldeba. saqartvelo umesxetod titqmis araperi iqneboda". http://www.youtube.com/watch?v=TwCfbzRSrxw

View Larger Map